Με ιδιαίτερη σημασία για το κυπριακό δικονομικό δίκαιο, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας εξέδωσε πρόσφατα ενδιάμεση απόφαση (ruling), η οποία απαντά σε ένα πρωτοφανές νομικό ερώτημα: Μπορούν να εκδικαστούν αιτήσεις παρακοής σε σχέση με διάταγμα που ακυρώθηκε μεταγενέστερα;

Η υπόθεση αφορούσε την καταχώριση σειράς αιτήσεων παρακοής (για μη συμμόρφωση με διάταγμα που εκδόθηκε μονομερώς) κατά την περίοδο που το αρχικό διάταγμα ήταν σε ισχύ. Αν και το εν λόγω διάταγμα ακυρώθηκε εκ των υστέρων, το Δικαστήριο κατόπιν επανεκδίκασης του, κλήθηκε επίσης να αποφανθεί επί του κατά πόσο εξακολουθούν να έχουν έννομο έρεισμα οι σχετικές αιτήσεις παρακοής.

Μετά από ενδελεχή αναφορά σε αγγλική νομολογία, το Δικαστήριο απεφάνθη πως η ύπαρξη του διατάγματος κατά τον χρόνο της φερόμενης παρακοής είναι επαρκής για να ενεργοποιηθεί η αρμοδιότητα εκδίκασης. Καθόρισε δε ως κρίσιμο το γεγονός ότι οι παραβάσεις έλαβαν χώρα όταν το διάταγμα ήταν ενεργό και δεσμευτικό, ακόμη και αν μεταγενέστερα ακυρώθηκε.

Η απόφαση στηρίζεται, μεταξύ άλλων, στις καθοδηγητικές αρχές της απόφασης Hadkinson v. Hadkinson (1952) καθώς και στην Isaacs v. Robertson (1985), οι οποίες αναφέρουν ότι η υποχρέωση συμμόρφωσης με διατάγματα δικαστηρίων ισχύει χωρίς περιορισμούς και καθιερώνεται νομολογιακά ότι κανένα πρόσωπο δεν μπορεί να επιλέξει μονομερώς την αγνόηση ενός διατάγματος χωρίς πρώτα να ζητήσει επίσημα την αναστολή ή ακύρωσή του. 

Καταλήγωντας το Δικαστήριο ανέφερε οτι: «Ο λόγος του Lord Binham CJ στην απόφαση R v. Highbury Corner Magistrates’ Court Ex p. o’ Donoghue (1997) 161 JP 217 αποκρυσταλλώνει την απάντηση στο νομικό ερώτημα που ηγέρθηκε στην υπό κρίση διαδικασία και καθορίζει την προσέγγιση που θα πρέπει να ακολουθείται: «It should not be necessary to say that there were three ways of responding to a court order: to seek to set it aside; to appeal against it, if time allowed; and to obey it. It was not an option simply to decide that it was an order that the court should not have made and therefore disregard it.»

Η Απόφαση ειναι ύψιστης σημασίας αφού: 

• Ερμηνεύει το δικαίωμα του αιτούντος να διεκδικήσει τιμωρία για παρακοή ακόμη και όταν το σχετικό διάταγμα δεν υφίσταται πλέον.

• Ενισχύει την ασφάλεια δικαίου και την αναγκαιότητα συμμόρφωσης με δικαστικά διατάγματα κατά τον χρόνο ισχύος τους.

• Θωρακίζει το συνταγματικό δικαίωμα ακρόασης του αιτούντος, ακόμη και αν εκ των υστέρων το πλαίσιο διαφοροποιηθεί.

Η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελεί νομολογιακό ορόσημο με άμεσες εφαρμογές σε περιπτώσεις αστικού δικαίου όπου ζητείται η συμμόρφωση με προσωρινά ενδιάμεσα διατάγματα.

Το Γραφείο μας εκπροσώπησε επιτυχώς την Αιτήτρια, ως ομόδικοι με το δικηγορικό γραφείο Ανδρέας Χατζησέργης Δ.Ε.Π.Ε., και συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση αυτής της εξέλιξης.